Verslag Zomerschool

Ook dit jaar waren er weer bijna 700 aanmeldingen voor de activiteiten van de Zomerschool. Wederom een aantal waar we als werkgroep heel erg trots op zijn. We hopen dan ook dat de deelnemers net zo veel plezier beleefd hebben aan de activiteiten als de leden van de werkgroep.

De eerst zomerschooldag begon met een bezoek aan de Tilburg University.

De rondleiding door de universiteitsgebouwen was een reis door de tijd; 1962 gestart als economische hogeschool, uitgebreid en van naam veranderd tot Katholieke Universiteit Brabant (KUB) en nu Tilburg University. Internationaal dus!

De lezing “zero hunger lab” was interactief, verhelderend en ogen openend! 

Hoe je met wiskunde een bijdrage kunt leveren aan het oplossen en voorkomen van het wereldwijde hongerprobleem, en hoe samenwerking met organisaties o.a. WFO leidt tot betere resultaten. Ook dichter bij huis worden resultaten geboekt bijv. door samenwerking met de voedselbanken.

41 Belangstellenden hebben dit aangehoord en veel vragen gesteld. Dit alles werd op een ongedwongen, humoristische wijze gepresenteerd en ontvangen.

Klankontspanning werd gegeven door Lian. Na een kleine uitleg nam iedereen plaats op de matjes of stoel en kon de klankgeluiden tot zich laten komen. Het was een weelde van rust om het dagelijks leven even achter te laten en te genieten van de vele mooie geluiden van klankschaal, oceaandrum, gong, koshi’s (windgong) en belgeluid. Na de sessie was het even bijkomen onder het genot van een kopje thee. Lian gaf naderhand nog uitleg over hoe verschillende attributen werkten en over welke zijzelf gemaakt had. Iedereen was heel enthousiast en ging als herboren naar huis.

Natuurlijk mag een bezoek aan een tuin niet ontbreken in het programma van de Zomerschool. De tuin “Hakketakkebos” is een verademing in de hedendaagse hectiek. 

De landelijke weg erheen was al een feestje, de ontvangst door drie nieuwsgierige edelherten uniek en de ligging in de oase van het Groene Woud prachtig, een waar uitstapje om tot rust te komen. We hebben genoten van de diversiteit aan planten en bomen en zelfs kennis kunnen maken met de “pindakaasplant” en de “klootjesboom” (ofwel de “paternosterboom”). Dit laatste uiteraard tot hilariteit van menigeen.

Het is mei 1942, een grote groep prominente Nederlanders wordt ’s nachts van het bed gelicht en overgebracht naar Sint Michielsgestel. Gijzelaarskamp Beekvliet.

Het bezoek aan dit, voor veel mensen onbekende gevangenenkamp, was zeer de moeite waard. Onbekend nu, maar ook in tijden van de Tweede Wereldoorlog, was de aanwezigheid van dit kamp en van zoveel ellende in “eigen” omgeving. Dit kamp was geen doorvoer- of vernietigingskamp, maar de gevangenen werden als “wisselgeld” gebruikt bij calamiteiten. Het verhaal aan de hand van beelden, van verhalen van overlevenden, van achtergebleven spullen en van namenlijsten was een eyeopener.

We blijven nog even in het verleden. De boeiende geschiedenis van het Regiment Genietroepen gestart in 1748 en tot heden is te zien in het Geniemuseum in Vught. Het museum biedt een indrukwekkende collectie militaire geniemiddelen, voertuigen, bunkers en zelfs het pantserhek waarmee een Duitse trein werd gestopt. Ook kregen we uitleg over het maken van een pondbrug vroeger en nu en wat voor zware constructies daarvoor nodig zijn. Binnen kregen we een beeld van de gevechtsattributen van vroeger. Verder bezochten we nog een bunker met dikke betonnen muren en stalen deuren voor bescherming tegen explosies en bestraling. Het was een indrukwekkende rondleiding.

Dat veel mensen graag zingen blijkt uit het grote animo voor de workshop stemvorming. Frank Hermans vertelt over ons zanginstrument en gebruikt als lui studentenmotto “met zo min mogelijk inspanning een zo groot mogelijk resultaat”. Frank liet de deelnemers ervaren wat er gebeurt met je zangstem als je let op je houding, de juiste ademhaling, de ontspanning in je kaak. Het resultaat was verbluffend. Het lied Avond van Boudewijn de Groot werd dan ook mooi ten gehore gebracht.

Het oude Elisabeth aan de Jan van Beverwijckstraat, voor velen niet onbekend. Een aantal kunstvoorwerpen is bewaard gebleven en geplaatst in het ETZ Elisabeth aan de Hilvarenbeekseweg. Onlangs is ook de gerestaureerde moederklok uit de “oudbouw” weer in de vitrinekast op de eerste verdieping van het ziekenhuis geplaatst. Na de rondleiding langs de bijzondere kunstwerken werden de deelnemers uitgenodigd voor een uitgebreide lunch. De gastvrijheid die de deelnemers zeker hebben ervaren wordt ook gevoeld door de patiënt op de afdeling. Tijdens de rondleiding door de keuken vertelde een enthousiaste kok over het à la carte concept in het ziekenhuis, waardoor de patiënt ruim keuze heeft als in een hotel.

Een bezoek aan de CSA, Centrale Sterilisatie Afdeling, compleet verhult in cleanroom kleding, was erg indrukwekkend. We beseften dat dit een erg belangrijke ondersteunende afdeling in het ziekenhuis is. Zonder schoon instrumentarium geen grote en kleine operaties. Een boeiend sterilisatieproces, waar je niet bij stilstaat.

Terug naar Berkel- Enschot. Wat weten we eigenlijk van heemkunde en de geschiedenis van onze eigen woonplaats?

Toen Anton van Dorp aan het begin van zijn lezing vroeg hoeveel van de ruim 50 aanwezigen in Berkel-Enschot geboren waren staken slechts 5 mensen hun hand op. Anton nam ons mee van de prehistorie naar de recente geschiedenis van beide dorpen. Toen rondtrekkende jagers zich gingen vestigen hebben ook in deze omgeving mensen hun domicilie gezocht, wat blijkt uit opgravingen. Door de moderne technieken is aan de hand van wat gevonden is redelijk te reconstrueren hoe het leven in die tijd geweest moet zijn.

De geschiedenis ging leven toen plaatsen en straten genoemd werden waar de vondsten gedaan zijn. Met grote stappen werd vervolgens de geschiedenis gevolgd en de oorsprong van de namen van de dorpen verklaard. Ook de geschiedenis van de huidige kerken kwam aan de orde alsmede de bouw van het gemeentehuis dat vanwege toch het schisma tussen Berkel en Enschot op de grens tussen beide dorpen werd gebouwd. De met filmpjes gelardeerde lezing gaf zelfs voor velen die al lang in Berkel-Enschot wonen een verrassende kijk op het ontstaan en de ontwikkeling van de dorpen.

We blijven in de buurt voor de kunstfietstocht.

Helaas maar voor 15 mensen van de 41 aanmeldingen beschikbaar! Zeker de moeite waard om volgend jaar opnieuw op te nemen in het programma, bij leven en welzijn van Anton Dona (zoals hijzelf zegt), die deze tocht langs 14 kunstwerken begeleidde. Een mooie manier om kunst in eigen dorp en omgeving beter te leren zien en waarderen. Wanneer je iets meer weet van de bedoeling van een kunstwerk of weet waarom het kunstwerk staat waar het staat, kun je er vaak meer waardering voor opbrengen. Iets mooi of minder mooi vinden is altijd persoonlijk.

Er is veel onrust in de wereld. Wellicht is daarom de belangstelling zo groot voor de lezing van Gerard Olthof over Palestina- Israël. Gerard vertelt op een inspirerende wijze over het ontstaan van de staat Israël in het Midden- oosten en het ontstaan van de Palestijnse kwestie.

Een boek wat hij aanbeveelt is de roman Apeirogon van Colum McCann, gebaseerd op waargebeurde feiten. Een Israelische grafisch ontwerper en een Palestijn, voormalig gevangene, verliezen beide hun dochter. Het is een indrukwekkende en ontroerende roman over verlies, verzoening en menselijke verbondenheid.

Een grote groep deelnemers was aanwezig tijdens een bezoek aan de Süleymaniye Moskee in Tilburg

Fantastisch dat we met 60 dorpsgenoten geïnteresseerd waren in de verhelderende uiteenzetting over de islam, de diverse stromingen daarbinnen en de overeenkomsten/verschillen met het Jodendom en het Christendom. Stoelen om relaxed te luisteren naar het verhaal van Dhr. Suleyman Balkaya waren wel aanwezig, maar menigeen voelde zich nog jong genoeg om op de grond plaats te nemen. Niet wetende dat zijn uiteenzetting ruim een uur zou duren, mede door de vele vragen die gesteld werden, waardoor de lage, platte zit enigszins ongemakkelijk werd en ook de verstaanbaarheid afnam. Het gebouw en de symboliek van de tekens op de muur waren bewonderenswaardig evenals de supermarkt in de kelder.

Het is tijd om kennis te maken met de sport “Handboogschieten”. 13 Deelnemers durfden de uitdaging aan.

Aan de Hoolstraat in Berkel-Enschot ligt het clubgebouw van de Handboogvereniging de Meierijers. Bij binnenkomst werden we ontvangen met koffie of thee en bonbons. Het oog viel onmiddellijk op de banen met schietschijven en de zeer kleurrijke vloertegels op de grond. Na een korte uitleg van twee instructeurs kon het boogschieten beginnen. De deelnemers werden verdeeld over de banen. Daar werden we vervolgens per baan begeleid door enthousiaste leden van de Kom-groep (Keep on Moving); deze leden komen elke dinsdagmiddag bij elkaar om onder begeleiding oefeningen te doen en uiteraard te gaan boogschieten. Na uitleg hoe de boog te hanteren begon het echte schieten. Veiligheid voorop, dus er werd bescherming aangebracht bij arm en vinger. Het was fascinerend om te voelen en te zien met wat voor snelheid de boog zich in de schietschijf drong. Boogschieten vraagt concentratie en kracht. Daarnaast moet je ook heel stabiel en stil kunnen staan. Na het proefschieten volgde een korte pauze met uitleg over allerlei typen bogen, welke ook werden getoond. En dan natuurlijk de wedstrijd. Zowel de dames als de heren lukten het om tot bewonderenswaardige scores te komen. En de winnaar was………John Rodenburg. Gefeliciteerd John!

Tot slot werden ballonnen op de schijven bevestigd. Dat was natuurlijk dikke pret als er weer een ballon knalde. Het enthousiasme was zo groot dat een aantal deelnemers is gebleven om ook de laatste ballonnen te raken. Er hebben zich zelfs twee deelnemers aangemeld bij de vereniging.

Hoogaatie, bij velen beter bekend als het Reuzenrad, de Cakewalk, de Rups met de spannende pluim. Gerard Otten nam ons mee naar de Kermis. Bijna 500 jaar geleden, dus rond het midden van de 16^e eeuw begon de Tilburgse Kermis op het voorplein van de Heikese Kerk, tegenwoordig bekend als het Stadhuisplein. Inmiddels is de kermis uitgegroeid tot de grootste kermis van de Benelux.

Medewerkers van de dagbesteding CELLO vertellen over de werking en de bijzondere manier waarop ondersteuning geboden wordt aan mensen met een verstandelijke beperking.

Wat je met veel enthousiasme kunt bereiken voor anderen! In dit geval voor verstandelijk beperkte mensen. Mensen zien en waarderen om wat ze kunnen en door ze te laten zijn wie ze zijn. Binnen deze locatie van Cello wordt echt zorg op maat geleverd, waardoor de cliënten zich bijzonder thuis voelen. Dit uit zich in hun houding en vaak stralende lach. De energie en bevlogenheid van de begeleiders maar zeker ook van de vrijwilligers werken aanstekelijk.

Rondleiding door de voormalige KVL Leerfabriek te Oisterwijk

De Koninklijke Verenigde Lederfabriek (KVL) was in de 20e eeuw de grootste werkgever van Oisterwijk. Hier werden op het hoogtepunt van de productie 25.000 huiden per week gelooid en verwerkt tot hoogwaardig leder. De ligging was strategisch gekozen. Vlak tegen de spoorlijn aan. Het was een enorm fabriekscomplex. De gidsen legden het productieproces in detail uit. De huiden geheel schoon maken was een lastig en wat vies werk. Stank was alom aanwezig. En !!, er waren vele soorten chemicaliën nodig, waar we heden ten dage van zouden schrikken. Van het hele complex zijn een aantal gebouwen gesloopt, andere gebouwen kregen een totaal andere bestemming. Het is hem de eer te na: Robèrt van Beckhoven vestigde als eerste investeerder een broodfabriek. Hij zag er dus duidelijk “brood” in. Andere gebouwen werden verzamelgebouwen voor start-ups. Daarnaast een speciaal gebouw als werkplaats/ateliers voor kunstenaars. Het is nu een aantrekkelijke wijk geworden, met behoud van de erfgoedwaarden en is geheel openbaar. Het industriële karakter is hierbij mooi bewaard gebleven. De gebouwen ademen nog de sfeer van weleer. Vanwege het grote aantal aanmeldingen kon niet iedereen deelnemen, dus komt deze rondleiding volgend jaar zeker weer op de agenda.

Het is weer tijd voor een moment voor jezelf. Een soepel en krachtig lichaam, weinig stress en minder pijnklachten, dat willen we toch allemaal? Yoga kan hierbij helpen. Ook versterkt yoga het immuunsysteem. Om deze vorm van bewegen voor iedereen toegankelijk te maken is gekozen voor stoelyoga. Armen, benen, ze vlogen allemaal de lucht in. José de Bont liet de deelnemers oefeningen doen waarbij ze duidelijk aangaf om alleen mee te doen met wat mogelijk is, dus nooit forceren. Deelnemers gaven aan het een hele fijne manier van bewegen te vinden. Volgend jaar weer?

We gaan door met relaxen. Genieten van de natuur in een gedeelte van het Stadsbos 013. Samen met de inmiddels bekende gids, Gerard Otten vertrokken we vanaf Het Dorstige Hert voor een wandeling in relax tempo. Het was een prachtige wandeling die ons leidde langs een joods kerkhof, de plaats waar vroeger de dierentuin was en nog meer historische bijzonderheden met tot slot een indrukwekkende verrassing. We werden ontvangen op het landgoed van Hein van Nunen waar we een bezoek brachten aan de Duikkapel Moerle. Dat verdient wat meer uitleg. In 1943 bouwden studenten een kapel voor Onze Lieve vrouw van de Goede Duik. De studenten zaten ondergedoken op het landgoed en bouwden de kapel uit dankbaarheid. De gebruikte materialen waren vergankelijk en werden na de oorlog teruggegeven aan de natuur. Op initiatief van Hein van Nunen en de stichting Bedau architecten is de kapel in 2018 teruggebouwd met duurzame materialen, exact op dezelfde plek. Nog onder de indruk van de prachtige wandeling hebben we nagenoten met een drankje bij Het Dorstige Hert.

Jip en Janneke, wie kent ze niet?

Op de laatste officiële zomerschooldag vertrokken we in de stromende regen richting Zaltbommel. Wonder boven wonder scheen de zon bij aankomst in Zaltbommel, waar we hartelijk werden ontvangen door stadsgids Hans Louvet. Hans nam ons mee voor een wandeling langs de historische stadswallen. Na een heerlijke lunch bij restaurant De Verdraagzaamheid aan de Waal meldde zich een tweede gids, Jan Menke Hopma. We vervolgden de rondleiding door de stad. Wist u trouwens dat Zaltbommel eerder bestond dan Amsterdam? En dat er veel bekende Nederlanders zijn geboren in Zaltbommel? Natuurlijk Fiep Westendorp, maar ook o.a. Gerard en Anton Philips en Maarten van Rossum (van het kasteel)? Wat opviel tijdens de wandeling was een wel heel bijzonder fenomeen, gootspoken. Het zijn kleurrijke, fantasierijke voegstrookbewoners, die steeds te zien zijn als je omhoogkijkt in de binnenstad. Natuurlijk heeft elke figuur een bijzondere betekenis. Ook een bezoek aan de prachtige Sint Maartenskerk werd ons niet onthouden. Velen gingen nog even naar het museum in het kasteel en genoten daarna, jazeker, in de zon, van een afsluitend drankje.

Met een tevreden en voldaan gevoel hebben we als werkgroep de zomerschoolweken afgesloten. Helaas ook, net als vorig jaar, met wat weemoed omdat we afscheid moesten nemen van Jeanne en Elly, die zich jarenlang met veel enthousiasme hebben ingezet voor de Zomerschool. We gaan ze enorm missen.

Team Zomerschool:

Coby, René, Joke, Pia, Elly, Jeanne, René B, Janny